Ek was nog altyd uitgesproke ’n weg-bly stemmer. Ek het egter die laaste ruk my ingesteldheid
daaromtrent versag: Ek self wil steeds nie stem nie, maar probeer rustiger teenoor
die wat wel stem te wees. My besware bly egter steeds staan.
Hierin wil ek nie veel op my beginsel besware teen stem per se ingaan nie. Dit bly
deurgaans dieselfde: geen legitimiteit deur my aan die bestel, geloof, die juridiese en praktiese
vereistes tot selfbeskikking. Ek besef die meerderheid neem klaar deel en skep
vrae oor van my beginsel besware, maar bly ek steeds daarby staan. Volgens my
moet elkeen maar hierin sy keuses maak en daarmee saamleef. Ek weet ook dat
talle met my in hierdie opsig sal verskil. Dit egter daargelaat.
Een van my grootste probleme met die deelname aan die huidige verkiesings gaan egter
nie soseer oor my beginsel besware daarteen nie, maar eerder praktiese
werklikhede wat in wese ’n ernstige (volks)depressie en lamheid veroorsaak.
Verkiesings in SA het nou maar bloot die vermoë om mense opgewonde te maak. Mense praat alreeds
lank voor die tyd oor die moontlikhede wat so ’n verkiesing mag inhou. In hul
gevoel van onderdrukking glo en verstaan hulle (soos ons so mooi in die
apartheid bewind oor jare heen geleer is) dat stem ’n plig en werkbare metode
tot verandering is. Dit word ook geag en verstaan die enigste wyse te wees
waarop ’n verandering in die politieke bedeling te weeg te bring. Om hierdie
rede en vanweë die tragiese afwesigheid om alternatiewe in te sien, laat verkiesings
mense nie bloot opgewonde nie maar vul hul ook met hoop en afwagting. Lyne word
sterker getrek en verskille word op die spits gedryf. Ons is tog bekend met die
talle argumente en humeure insake die deelname of nie aan die SA verkiesing en indien
wel, vir watter party sodanige stem dan moet gaan.
Ek wil dit graag verder uitlig, maar op hierdie stadium moet ek darem eers vir
duidelikheid en agtergrond stel dat daar verskillende Afrikaner nie-stemmers
is:
1. ’n Groep stem nie bloot omrede hul glad nie in enigiets (toekoms, volk) belangstel
nie. Ja, hul kan seker so goed as ’n ANC stem geag word, dit is dooie hout wat
ronddryf en bloot soos ’n parasiet aan enige bestel sal vassuig vir eie gewin,
ongeag wie regeer.
2. ’n Groter groep, glo ek, stem nie omrede hul nie noodwendig geen hoop op ’n toekoms
het nie, maar omrede hul geen hoop binne die huidige politieke bestel raaksien
en beleef nie. Hulle is baie realisties oor die demografiese en demokratiese
werklikhede en die ewigdurende beperkende invloed daarvan op blankes (ons
volk?). Hierdie groep bind egter nie noodwendig hul wegbly-stem aan beginsel besware
nie, maar eerder die verwarde en ongebonde gevoel van ’n volk in die woestyn,
sonder rigting dwalend in ’n sirkel. Met hierdie mense glo ek kan ons werk, hulle
kort die hand wat uitgereik moet word en hul saam in ’n positiewe rigting neem.
3. Die derde groep wegbly-stemmers doen dit werklikwaar omrede hul in beginsel nie met
’n SA verkiesing kan saamgaan nie. Verreweg die meeste van hierdie groep
volksgenote het al aanbeweeg na ’n meer volhoubare oplossing, naamlik
selfbeskikking. Die werkwyse en metode daartoe bly egter op die oomblik meestal
’n deurmekaarspul, maar darem is hul in denke waar dit hoort.
Ek verskil derhalwe ernstig van vele uitsprake, soos die van AfriForum se hoof van
Gemeenskapsveiligheid, Ian Cameron, wat op sy Facebook-blad (dit was in sy
persoonlike hoedanigheid) wegbly-stemmers as “slapgat” en “idiote” beskryf. Dit
kan onmoontlik op mense wat deurgaans hard vir vryheid werk en goeie redes
aanvoer waarom hul nie wil en sal stem nie van toepassing wees. “Slapgat” en “idiote”
kan ten beste slegs aan die eerste groep wegbly-stemmers toegeskryf word. Daar
is ’n hele paar AfriForum-lede aan my bekend wat self nie eens gestem het nie.
Die probleem met ’n beskuldiging soos hierbo vermeld is dat dit mense wat onder normale
omstandighede selfs binne ’n organisasie baie goed saam sou gewerk het eerder
vir mekaar kwaad maak. Mure word ontstellend vinnig tussen mense opgebou en
kras woorde (die woord “verraad” is darem weer ruim rondgegooi die laaste ruk)
val gereeld. Die verkiesing kry dit bloot reg dat mense baie vinnig afbreek in
verhoudinge wat so hard aan gebou is oor ’n lang tydperk. Stemmers en
wegbly-stemmers is kort-kort in mekaar se hare.
As verdere agtergrond darem net vinnig iets oor stemmers:
1. Ek verskil daarvan om te stem, maar tog moet ek toegee dat ek nie dink daar is
mense wat stem omrede hul negatiewe bedoelings het nie. Afrikaners wat stem doen dit oor
die algemeen omrede hul, alhoewel objektief beskou verkeerd, werklik die bedoeling
het om hul omstandighede daardeur te verbeter.
2. Die meeste Afrikaners stem DA. Dit geskied meestal vir redes van verset teen die
bestel en die misplaaste hoop op oorwinning teen die ANC. Hierdie mense sal
onder ander omstandighede nie meer so graag die DA se eie steun van aborsie en
BEE en so meer wil steun nie, maar die oorhoofse sielkundige vrees wat die ANC skep
dwing hul telkens terug na verraad teen hul eie waardes, maar darem ’n vae hoop
vir iets beter. Daar is wel sommige wat stink van linkse denke en maar gerus DA
kan bly stem en vir altyd deel van die bestel mag wees. Hulle kies dit graag
so. Die argumente van ’n DA-regering, al is dit net in die Wes-Kaap of “Gauteng”,
spreek eerder van tydelike gerief as langtermyn oplossings. Sodanige argumente
neem nie die werklikheid van DA-beleid en swart oorheersing met regering in ag
nie.
3. ’n Verre minderheid stem op ’n basis van beginsels, soos vir die ACDP, FN, VF+.
Hulle bedoel subjektief en in elkeen se eie gemoed goed, maar bereik myns insiens kollektief saam
vêrreikende negatiewe gevolge.
4. Stemmers se vertrekpunt is soms ook dat daar ’n grondwet is wat ons moet help beskerm (’n
grondwet wat veronderstel was om nou weer ons te beskerm). Dit kom daarop neer
dat hul graag ’n nagwag die hele aand wil beskerm sodat die nagwag hul weer kan
beskerm (het geen sin nie, maar nou ja). Die grondwet kort geen beskerming nie,
die grondwet van SA is die basis van ons volk se onderdrukking en solank as wat
ons die grondwet so graag wil beskerm sal die einste grondwet teen ons tot ons
nadeel aangewend word. Maar ja dit eerder daargelaat.
Met bogenoemde as agtergrond en sonder om onnodig weer in ’n gesprek oor beginsel
besware teen stem te verval, kan ek dan vervolgens die praktiese en realistiese
gevolge en dus probleem met stem vir veral konserwatiewe stemmers (VF+, FN)
uitlig:
1. Soos gestel kry stemmers hoop (al is dit misplaas) op verandering;
2. Stemmers het ‘n afwagting tot beter omstandighede;
3. Stemmers verkondig graag hul menings wat in hul oë die verandering, ten goede, sal
meebring;
4. Wegbly-stemmers reageer baie graag op die stemmers se menings en ontaard daar vir maande ’n vurige
gestryery en verdagmakery wedersyds;
5. Stemmers trek dan ook gereeld los en begin om ander stemmers (van ander partye) te
beledig en sleg af te maak. So het die BKA blad op Facebook (grootste onder ons
mense) erg onder VF+ en DA ondersteuners ingeklim, waar Sunette Bridges nog ’n jaar
terug aanvaarbaar was, is sy nou vanweë haar steun aan VF+ amper die vyand en VF+
ondersteuners het graag weer FN en BKA baie kras aangevat;
6. Daar was onlangs gevalle waar volksgenote, stemmers en nie-stemmers, mekaar by banke, SARS,
polisie, OVK en dies meer aangegee het;
7. Sekere voorheen wegbly-stemmers het verklaar hul gaan stem en is erg daaroor deur
ander wegbly-stemmers aangevat, terwyl ’n hele klomp voorheen stemmers verklaar
het hul sal nie weer stem nie en dienooreenkomstig aangevat is;
8. In die aanloop tot die SA verkiesing van 2014 was daar derhalwe ’n reuse-terugslag
in verhoudinge onder volksgenote, maak nie regtig saak waar elkeen gestaan het
nie.
Onder dit alles deur het stemmers steeds bly hoop op darem iets, soort van
verbetering wat hul kruisie sal maak. Die resultaat, veral vir volksgerigte
stemmers, bly bloot dieselfde:
1. Weereens regeer die ANC gemaklik. Gehoop op Nkandla en so meer om koppe te swaai?
Stemmers wat hoop op oorwinning oor die ANC neem nie die werklikheid van
Afrika-denke in ag nie.
2. Die demografie van die bevolking tel regtig teen Afrikaners, al dink sommige nie so
nie. Wat gaan stem vir ons oor 20, of 30, of 40 jaar van nou af beteken?
Dieselfde argumente, net nog ’n slegter resultaat.
3. Met die skryf hiervan was die stemme nog nie alles klaar getel nie, maar staan die
VF+ op 0,87% steun. Swakker as in 2009. Die FN het skaars 0,03% steun bereik.
Met elke verkiesing sal hierdie steun bloot afneem (al loop DA-stemmers later
oor na die VF+, sal die siklus weens al minder-wordende Afrikaners nie verander
nie).
4. Stemmers se hoop en afwagting is weereens skokkend teleurgestel. Stemmers voel alles
tevergeefs, alles vir net mooi niks.
5. Stemmers kry ’n lamheid oor hulself en as volk verdiep die “depressie” van “nog vyf jaar”
van selfs erger misdaad en korrupsie en onderdrukking.
6. Wegbly-stemmers word verwyt, stemmers word daarop gewys dat hul vooraf gewaarsku is. Stemmers
verwyt ook mekaar onderling.
7. Al wat oorbly is wanhoop en teleurstelling en wedersydse wantroue en vyandskap
onder volksgenote.
Oor amper vyf jaar begin die proses weer van voor. Weer hoop en verwagting, weer
teleurstelling en wanhoop. Weer baklei en stry, weer wantroue onder ons mense. Nuwe
vyandskap, nuwe “verraad” en “slapgatte” en “idiote”. Die ANC lag lekker in hul
mou met wat hul met elke verkiesing en skep van vertroue in die “grondwet” en “demokrasie”
onder ons volk regkry.
En kom ons wees eerlik: Ons mense se standpunte oor partye of stem of nie gaan bly voortbestaan. En ja, dit help nie ons wat hier lees verklaar darem dat ons verby hierdie verskille kyk nie. Kom ons kyk na die gevolge vir die meeste stemmers en nie-stemmers en die invloed wat elke verkiesing op die meeste van hul het.
Kom ons wees verder maar eerlik: Elke verkiesing skeur in wese ons mense uitmekaar uit. Dit skep ’n ewigdurende
siklus van hoop en dan wanhoop, teleurstelling en depressie en erger, ou en nuwe vyandskap. Dit dryf ‘n wig tussen ons almal in en kan hierdie optrede van ons nie uit ‘n geloofspunt regtig aanvaarbaar geag word nie. Ons mense kan nie die beter doelwit van selfbeskikking aangryp solank as wat ons so met mekaar werk nie, en dit alles a.g.v. die ANC bestel se verkiesing. Ons baklei dan maar eerder in ‘n bykans permanente staat van wanhoop met mekaar.
Dit is my probleem met stem. En dit is my probleem met baie van ons se onderwerping aan die politieke bestel se verkiesingsprosesse.
Ns:
Daar is darem volhoubare hoop: Party volksgenote breek nie hul kop oor stem of
nie, maar werk aan langtermyn oplossings. Dit is mense wat buite die boks begin
dink het. Daar is ook wel stemmers onder hierdie groep, maar is hul by verre die minderheid
teenoor die oorgrote meerderheid (selfs VF+ stemmers) daar buite.
Dit is die volksgenote wat eerder soveel energie moontlik in Orania
of Kleinfontein instoot. Vir my is veral Orania die beste oplossing op die
langtermyn. Volksgenote wat aan realiseerbare hoop werk is mense wat die VVK en
die Boere-Afrikaner Volksraad ondersteun. Mense wat heeltyd werk aan ons volk
se kulture gesondheid, soos die Verkenners. Mense wat bou aan ons volkseie
ekonomie soos KSKK of Oranjekas. Ek stem nie met alles van AfriForum saam nie
(hoofsaaklik hul “beskerming” of instandhouding van die SA grondwet), maar
genugtig AfriForum of TLU SA bou baie meer aan werkbare oplossings sonder
wanhoop en soveel vyandskap soos wat verkiesings vir ons meebring.
Ja, daar is inderdaad ’n realistiese en werkbare oplossing, sonder wanhoop en
teleurstelling, sonder die skep van volksdepressie en vyandskap wat verkiesings
veroorsaak.
Dit is om die meeste van jou energie aan die doelwit van selfbeskikking vir ons
volk te spandeer.
Verkenner Jan van Zyl